57. Strook tapisserie met gestrooide bloemen
Beschrijving:
Een langwerpig rechthoekige compositie van gestrooide bloemen op een donkerblauw fond. De afgesneden bloemtakjes zijn afkomstig van verschillende bolgewassen, zoals tulpen, narcissen, sterhyacinten, kievitsbloemen, tijgerlelies en irissen en tevens zijn er onder meer anjers, klokjesbloemen, gentianen, lelietjes-van-dalen en een aantal rozen voorgesteld.
Commentaar:
Er is wel verondersteld dat deze strook tapisserie bestemd was voor de bekleding van meubels.1 De composities van gestrooide bloemen op de tegenwoordig bekende stoelbekledingen in tapisserie zijn echter steeds een afgerond geheel, aangepast aan het kleine formaat van de ruggen en zittingen.2 De compositie op cat. 57 loopt over nagenoeg de gehele breedte door, behalve aan de rechterzijde, waar een klein deel van het patroon horizontaal gespiegeld en gedraaid is herhaald. De strook is aan drie van de zijden op een natuurlijke wijze afgerond. Alleen aan de rechter (smalle) zijkant zijn er bloemen doorsneden en is de strook afgeknipt, wat erop wijst dat cat. 57 oorspronkelijk rechts breder is geweest. Hoewel het mogelijk is dat het rechts afgesneden deel gebruikt is voor meubelbekleding, is het dus niet waarschijnlijk dat het bij de vervaardiging de bedoeling was dat de strook van cat. 57 versneden zou worden. Mogelijk was het smalle, langwerpige formaat bedoeld voor een loper over een tafel.
Een deel van de compositie van cat. 57 is eveneens toegepast in een van de hoeken van het tafelkleed van Het Deutzenhofje in Amsterdam (cat. 31-a). Bij vergelijking van deze twee objecten valt op dat de strook van Museum Prinsenhof Delft (cat. 57) links van het identieke gedeelte enkele plantjes extra als visuele afsluiting heeft en vanaf het midden doorgaat in een andere compositie dan het tafelkleed van Het Deutzenhofje. Aangezien van dat tafelkleed het vermoeden bestaat dat het in Delft is vervaardigd, kan dat voor cat. 57 ook het geval zijn.3
Mogelijk behoorde cat. 57 tot een ensemble, zoals in combinatie met een type stoeltapisserie als van een van de stoelen van Museum Prinsenhof Delft (cat. 56-c). Die stoel is namelijk bekleed met tapisserie met eenzelfde compositie (in spiegelbeeld) als de stoelen van het ensemble van Het Deutzenhofje (cat. 31-b-m), waarvan het tafelkleed (cat. 31-a) deels dezelfde compositie heeft als cat. 57. De stoelen van Museum Prinsenhof Delft worden wel in verband gebracht met de gedocumenteerde bestelling van tapisserie voor 41 stoelen door het stadsbestuur van Delft in 1662 aan de werkplaats van Maximiliaan van der Gucht in Delft.4 Bij deze opdracht werd echter geen melding gemaakt van een bijbehorende tafelloper.
Conditie:
Goed.
Cat. 57
wandtapijtweverij van Maximiliaan van der Gucht naar ontwerp van Anoniem Northern Netherlands (hist. region) ca. 1650-1670
Strook tapisserie met gestrooide bloemen, ca. 1650-1670
Delft, Museum Prinsenhof Delft, inv./cat.nr. PDTex 4
Notes
1 Jaarverslag Stedelijk Museum Het Prinsenhof 1962, p. 15.
2 Zie Woldbye, Burgers 1971, cat. 32-40. Tevens cat. 56-a-f, Museum Prinsenhof Delft en cat. 31-b-m, Het Deutzenhofje Amsterdam.
3 Zie cat. 31-a, Het Deutzenhofje, Amsterdam.
4 Zie hierover verder bij cat. 56-a-f, Museum Prinsenhof Delft.