149 Kussen met het wapen van het College van Opperdijkgraaf en Hoogheemraden van Putten, of de Ring van Putten
Beschrijving:
Op een donkergroenblauw fond is het wapenschild voorgesteld van het hoogheemraadschap van het Land van Putten, gehouden door links de allegorische vrouwenfiguur van Justitia en rechts de allegorische mannenfiguur van de Vrijheid. (Voor de beschrijving van het wapen, zie cat. 149, Kalf nr. 286.) Het geheel is geplaatst op een grondje, met voluten aan de bovenzijde en acanthusbladeren aan de zijkanten en onderzijde, waarin met zwarte kapitalen de inscriptie PUTTEN. Het kussen heeft rondom een boord als een houten lijst met een motief van gestileerde bladeren in beige en bruin.
Commentaar:
Dit wapenkussen van het hoogheemraadschap van het Land van Putten, vanouds bekend als de Ring van Putten, naar het negental polders waaruit het bestond, op het huidige Zuid-Hollandse eiland Voorne-Putten, werd vervaardigd in de Noordelijke Nederlanden, daar het materiaal linnen van de ketting van cat. 149 vooral daar werd toegepast.1 Het is moeilijk te bepalen wanneer het kussen precies werd vervaardigd, omdat het niet is voorzien van een ingeweven jaartal. Ook werd er vaak voor wapenkussens van hoogheemraadschappen en vroedschappen zeer lang, soms zelfs honderden jaren, gebruik gemaakt van dezelfde ontwerpen. De stijl van de kleding van Justitia, het klassiek geïnspireerde kostuum van de Vrijheid en de acanthusbladeren onder het wapen plaatsen cat. 149 in de periode circa 1670-1700.
Er zijn twee andere hoogheemraadschapskussens met het wapen van Putten bekend in Nederlandse openbare collecties: in het Museum Rotterdam (cat. 179)2 en in het Centraal Museum Utrecht (cat. 189). Voor die twee kussens, die waarschijnlijk uit circa 1730-1750 dateren, werd hetzelfde basisontwerp gebruikt als voor cat. 149, maar verschilt de detaillering. Zo zijn daar de schildhouders gestoken in andere kleding en werpt de wapenvoorstelling een sterke slagschaduw op het fond. Ook ontbreken er de acanthusbladeren rond het grondje en de boord met het bladmotief.
Conditie:
De St. Andrieskruisjes in het wapen zijn slecht zichtbaar. Het kussen, dat rondom van groenblauwe franje is voorzien, is in 1948 gerestaureerd door mej. Hagenaar op het atelier van het Rijksmuseum te Amsterdam.
Cat. 149
wandtapijtweverij van Anoniem Northern Netherlands (hist. region) ca. 1670-1700 naar ontwerp van Anoniem ca. 1670-1700
Kussen met het wapen van het College van Opperdijkgraaf en Hoogheemraden van Putten, of de Ring van Putten, ca. 1670-1700
Leeuwarden, Fries Museum, inv./cat.nr. T06277