RKD STUDIES

Landschapsverdures werden in de zeventiende en achttiende eeuw zowel in de Noordelijke en de Zuidelijke Nederlanden, vooral in Oudenaarde, als in Frankrijk te Aubusson en Felletin, veelvuldig vervaardigd. De voorstellingen hiervan zijn vaak erg moeilijk van elkaar te onderscheiden.

Aangezien de boorden rond cat. 78-a-c overeenkomsten vertonen met een reeks met de Geschiedenis van Alarik die rond 1650-1700 werd vervaardigd te Aubusson,¹ in de collectie van de Cité internationale de la tapisserie (voorheen Musée départemental de la tapisserie) in Aubusson, is het waarschijnlijk dat deze wandtapijten daar eveneens werden geweven.² Ook heeft het type bladerwerk van de bomen op deze wandtapijten verwantschap met enkele zeventiende-eeuwse landschapsverdures uit Aubusson.³ Tevens lijken de figuren en honden van de taferelen op de voorgrond van een type dat op vele Aubussontapijten uit deze periode voorkomt.

Beschrijving:
In een imposant heuvelachtig boslandschap zijn op de voorgrond rechts twee edellieden te paard en een jager te voet, samen met drie honden, bezig met speren en een touw een hert te vangen. Links staan enkele planten met grote bladeren. Hierboven zit een vogel op een tak van een grote, hoge boom. Op de achtergrond ligt een dal met een kerk tussen de bomen en in de verte een heuvelrij met een kasteel.

Rondom lopen boorden met op een donkerbruin fond een doorlopende slinger van bladeren, veel witte bloemen en enkele rode tulpen en aan de binnen- en buitenzijde een crème gekleurd randje.

Commentaar:
Zie boven.

Conditie:
De zijboorden zijn aangenaaid. Het bovenste gedeelte van de hoofdvoorstelling, met de boomkruinen, is tenminste tot 1916 naar achteren omgevouwen geweest.⁴ Restauratie door A.A. Knuijver, Den Haag, vóór 1895.⁵

Beschrijving:
In een boslandschap loopt op de voorgrond een jager. Hij is gekleed in een rode jas en blauwe broek en heeft op zijn hoofd een muts met twee struisveren. Over zijn linkerschouder houdt hij een stok waaraan een dode haas hangt. Naast hem staat een jachthond. In de bladertakken boven zijn hoofd zit een vogel met een rode kop. Links staan drie jachthonden dreigend rond een op zijn rug liggende vos. Iets daarachter hebben twee jagers, één met een stok, de ander met een speer, met twee honden een prooi omsingeld. Links stroomt een riviertje. Het is omzoomd door een rietkraag en op de oever ervan staan bomen. In de lucht duikt een grote roofvogel naar een kleinere vogel. Rechts op de voorgrond staan enkele planten met grote bladeren. In de bomen daarachter zitten drie vogels, waaronder een ijsvogel. Op de achtergrond zijn tussen de bomen enkele boerderijen en een kasteel zichtbaar. In de verte liggen heuvels.

Met rondom boorden als bij cat. 78-a.

Commentaar:
Zie boven.

Conditie:
Met een verticale naad iets links van de jager in het midden, waar een deel van de voorstelling ontbreekt. Langere tijd is een strook van 73 cm aan de bovenzijde omgevouwen geweest. De onderboord is uit een aantal stukken aan elkaar gezet. Van de linker zijboord ontbreekt een stuk bovenaan. Zie verder bij cat. 78-a.

Beschrijving:
Naar links loopt een hoornblazende jager, gekleed in een bruin wambuis en een roodbruine lange broek, met in zijn linkerhand een speer. Vanaf zijn linkerheup hangt een dolk. Achter naast hem loopt een zwartwit gevlekte hond met een rode halsband. Hierachter staat een brede boomstam met enkele takken en donkere bladeren.

Rondom lopen boorden met een slinger van bladeren en witte bloemen en tulpen, zoals in de staande (zij)boorden van cat. 78-a-b.

Commentaar:
Het fragment maakte oorspronkelijk deel uit van een veel groter wandtapijt.

Zie verder boven.

Conditie:
Onder de voeten van de jager loopt een horizontale naad. De boorden zijn later aangezet en zijn in de hoeken door middel van schuine naden passend gemaakt. Zie verder bij cat. 78-a.

Cat. 78-c
wandtapijtweverij van Anoniem Aubusson ca. 1650 naar ontwerp van Anoniem Aubusson ca. 1650
Landschapsverdure met hoornblazende jager met hond (fragment), ca. 1650
Den Haag, Kunstmuseum Den Haag, inv./cat.nr. OWE-1874-0001